گفتاردرمانی برای همه

گفتار درمانی به درمان افراد مبتلا به اختلالات گفتاری میپردازد. اختلالات گفتار درمانی، آن دسته از اشکالات یا نقص هایی هستند که بر روی زبان، گفتار،صدا و آهنگ اثر میگذارند.

مراجعین گفتاردرمانی کودکان خردسال، نوجوانان، جوانان و نیز افراد سالمندی هستند که به دلایل گوناگون دچار اختلال گفتاری هستند .

انواع اختلالات گفتاری: هرگونه مشکلی که در تولید صحیح آواها، جریان طبیعی گفتار و کیفیت صدا به وجود آید، اختلال گفتاری نامیده می شود.

لکنت: از اختلالات شایع گفتاری است. هر گونه تکرار، کشش، مکث و گیر در جریان گفتار که سبب میشود گفتار از نظر شنونده غیرطبیعی جلوه کند، لکنت نامیده میشود.لکنت هرگونه وقفه در جریان پیوسته و ریتم طبیعی گفتار است که به شکل تکرار، کشش یا قفل شدن غیرارادی بر روی کلمات یا بخشی از کلمه دیده می شود. این اختلال معمولاً بین ۲ تا ۴ سالگی شروع می شود و گاه تا سنین بزرگسالی ادامه می یابد و معمولاً شیوع ۱ درصدی در هر جامعه ای دارد.

اختلالات زبانی: منظور از اختلالات زبانی این است که در رفتار زبانی کودک در حال رشد، خللی وجود دارد. ممکن است کودک در کسب مهارت های زبانی نسبت به همسالان همجنس خود تأخیر داشته باشد و یا ممکن است اختلال خود را به شکل اختلال در درک شنیداری، عدم توانایی در استفاده صحیح از کلمات و معنای آن ها، ناتوانی در بیان نظرات و ایده ها، استفاده نادرست از الگوهای دستوری یا خزانه واژگانی کم نشان دهد. نقص زبانی ویژه برخی از کودکان علیرغم عدم ابتلا به عقب ماندگی ذهنی، اختلالات حسی، آسیب نورولوژیکی، مشکلات هیجانی و اختلالات محیطی، نقص ویژه ای در زبان دارند که خود را به شکل ناتوانی در پردازش شنیداری، اشکال در حافظه شنوایی و نقص در مهارت های حل مسئله و تفکر استنباطی نشان می دهد.

تأخیر رشد گفتار و زبان طی نمودن مراحل رشد در سنین خاصی انجام میشود. هر گاه کودکی در سن به خصوصی به مراحل رشد مربوط نرسد، این مسئله به عنوان تأخیر رشد تعبیر میگردد. مراحل مختلف رشد زبان و گفتار ممکن است به دلایل مختلفی با تأخیر مواجه گردد. مثلاً: کودکی که در یک محیط ساکت بزرگ میشود ، از تحریکات کلامی لازم برای الگو سازی و تقلید محروم است و رشد زبان در وی ممکن است به تأخیر افتد. مثال دیگر، کودکان عقبمانده ذهنی هستند. از علل دیگر وجود محیط دو زبانه است. بیماران مبتلا به تأخیر رشد گفتار و زبان، بیشترین درصد مراجعین گفتار درمانی را به خود اختصاص میدهند.

اختلال در خواندن و نوشتن:گروه دیگر از مراجعین گفتار درمانی کودکانی هستند که در یادگیری و خواندن و نوشتن با مشکل روبرو میشوند. از آنجا که زیربنای این اختلال با روندهای تشخیص شنیداری و ارتباط دادن شکل حروف با صداها مربوط است با روشهای گفتار درمانی بهبود مییابند.ناتوانایی های یادگیری هم در اکثر کودکان دارای مشکلات زبانی دیده می شود که از جمله مهمترین آن ها اختلال در خواندن است. نارسا خوانی رشدی یا دیسلکسی اختلال در یادگیری خواندن در سنین رشد است که علیرغم آموزش مناسب، داشتن هوش کافی و وضعیت اجتماعی فرهنگی مناسب بروز می یابد. این کودکان مشکلات واضحی در شناخت، رمزگردانی، حافظه، نامیدن، رشد زبان و هجی کردن دارند. افراد بااختلال در خواندن و نوشتن، در یادگیری و خواندن و نوشتن با مشکل روبرو میشوند. از آنجا که زیربنای این اختلال با روندهای تشخیص شنیداری و ارتباط دادن شکل حروف با صداها مربوط است با روشهای گفتار درمانی بهبود مییابند.

اختلال تولیدی: اشکال در تولید و تلفظ صحیح آواهای گفتاری را در برمی گیرد؛ به طوری که با هنجار پذیرفته شده در جامعه تفاوت داشته باشد و توجه دیگران را به خود جلب کند و مانع از برقراری ارتباط یا موجب ناسازگاری گردد. بد تلفظ کردن صداها به نوعی اختلال گفتاری اطلاق میشود که در آن صداهای گفتاری به صورت غلط و نادرست تولید میشود که ممکن است به خاطر عدم هماهنگی در عملکرد عضله زبان، ایجاد شوند و یا ناشی از کم شنوایی و ضعف حسهای دهانی باشد. گفتار این افراد اغلب نامفهوم است و امکان دارد صداهای گفتاری را خراب تلفظ کنند، آنها را جانشین یکدیگر ساخته یا اینکه حذف کنند و گاه صدایی اضافه تولید کنند.

آپراکسی گفتار: در این اختلال توالی تولید صداها، هجاها و کلمات آسیب می بیند.مغز پیام درست را به اندامهای گفتاری مثل دهان و فک نمی فرستد؛بنابراین کودک از گفتن آنچه در نظر دارد عاجز است. تولید کلمات با تقلا و سختی صورت می گیرد شایان توجه است که اگر این اختلالات به موقع درمان نشوند، می توانند مشکلاتی را در یادگیری ایجاد نمایند. یادگیری مهارت های زبانی و ارتباطی، باید قبل از ۵ سالگی صورت گیرد، زیرا با گذشت زمان و رشد و تکامل مغز، یادگیری کندتر و سخت تر خواهد بود. آسیب شناسان گفتار و زبان به کودکان و بزرگسالان دارای مشکلات ارتباطی کمک می کنند.

کودکان مبتلا به شکاف کام و لب:گاهی در دوران جنینی، جوانه های مربوط به لب یا سقف دهان از طرفین بهم نمیرسد و بین آنها شکافی باقی میماند. این کودکان تحت عمل جراحی قرار گرفته، سپس برای بهبود تولید صداها، گفتاردرمانی میشوند.

مشکلات صدا:زمانی که بلندی، زیرو بمی و کیفیت صدای فرد با افراد همجنس، هم سن، هم جثه و با طبقه اجتماعی یکسان،متفاوت باشد، صدا غیر طبیعی تلقی می شود ونیاز به درمان دارد. معمولاً سرماخوردگی، التهاب و آلرژی، استفاده بد و بیش از اندازه از صدا مثل جیغ زدن، مصرف محرک ها مثل سیگار و الکل منجر به بروز مشکلات جسمی در حنجره و استرس و ضربات روحی- روانی منجر به بروز اختلالات عملکردی در حنجره و مشکلات نورولوژیک منجر به فلجی یا ضعف تارهای صوتی و عضلات ناحیه حنجره می گردند که حاصل آن ها صدایی گرفته، خشن و نفس آلود می باشد. گروهی از مراجعین گفتار درمانی افرادی هستند که صدایشان بایندلایل مختلف،دستخوش آسیب شده است و طیف وسیعی را در بر میگیرد.

دیزآرتری : ضعف یا فلجی در عضلات گفتاری در اثر آسیب به سیستم عصبی مرکزی منجر به بروز این اختلال می گردد.معمولا در اثر سکته مغزی، بیماری پارکینسون، ضربه مغزی ،صدمات ناشی از جراحی یا فلج مغزی بوجود می آید.

کودکان مبتلا به فلج مغزی کودکانی هستند که قبل از سه سال اول زندگی دچار ضایعه مغزی شده و فلج به صورتهای مختلفی در بدن آنها ایجاد میشود. که گاه با فلج اندامهای گفتاری همراه است. و معمولاً آبریزش دهان را نیز دارند. اغلب صدای بم داشته، حجم تنفسیشان کم است .

زبان پریشی یا آفازی :هر گاه زبان در اثر ضایعه مغزی دستخوش آسیب گردد زبان پریشی اتفاق می افتد. ضایعه مغزی ممکن است قبل از تولد یا از بدو تولد ایجاد شود و یا پس از دوران زبان آموزی ودر سنین بزرگسالی و پیری اتفاق افتد.

اختلال بلع: بسیاری از کودکان و بزرگسالان دارای مشکلات بلعی ناشی از ریفلاکس معده ای روده ای، سکته مغزی، داشتن لوله تراکئوستومی، تومور، جراحی و … می باشند. ارزیابی و درمان اختلالات تغذیه و بلع کودکان و بزرگسالان نیز به عهده آسیب شناسان گفتار است.

اختلال در عملکرد عضلات دهان و فک: در این اختلال زبان کودک به طور اغراق آمیزی جلو آمده و در نتیجه بلع طبیعی و تولید صحیح برخی از صداها تحت تأثیر قرار گرفته و به مرور زمان شکل فک و دندان ها و ساختار صورت دستخوش تغییر حالت می گردد، مکیدن انگشت، ناخن جویدن، دندان قروچه، آلرژی یا لوزه های بزرگ معمولاً از علل بروز این اختلال هستند.

گفتاردرمانی آوا

تلفن: 32202074-031